Nif Dağı, Antik Çağ'da Olimpos adını taşımış 19 dağdan biridir.
İzmir'e doğudan karayolu girişine denk gelen Belkahve Geçidi şekillendiren 300 metreyi aşan yükselti de Nif Dağı'nın bir koludur ve Bozdağlar silsilesi buradan kuzeyindeki Spil Dağı kütlesine dayanır.
Nif Dağı, İzmir'in Pınarbaşı-Bornova bölgesinden yükselmeye başlar ve Torbalı-Kemalpaşa ovalarına kadar uzanır. Kemalpaşa, Torbalı, Buca ve Bornova ilçelerinin ortak sınırları çevresinde konumlanır.
2006 yılında Prof. Dr. Elif Tül TULUNAY başkanlığında arkeolojik kazılara başlanmıştır. Karamattepe mezarlık alanında ve Başpınar Bazilikal yapısında kazılar devam etmektedir. Başlıca kalıntılar Helenistik ve Bizans Dönemi’ne ait yapılar oldukları halde, gerek yüzeyde gerekse kazılarda ele geçen keramik buluntuları M.Ö 8'inci yüzyıldan M.S 13'üncü yüzyıla kadar tarihlenmektedir.
Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi’nde M.S 4. yüzyıla ait antik bir Roma kenti olduğu düşünülen alanda yapılan kurtarma kazılarında bulunan mozaikler, bölgenin “Batı’nın Zeugması” olarak anılmasına neden olmuştur. Bölgede yapılan çalışmalarda 550 metrekarelik alan içinde bir villa kompleksi bulunmuştur. Duvar boyutları 103-105 santimetre yüksekliğinde olan villanın 11 odasının 6'sında da mozaiğe rastlanmıştır. Anadolu Parsı ve Anadolu Kaplanı gibi nesli tükenen hayvanların ve çeşitli bitki türlerinin resmedildiği 57 metrekarelik mozaikte, renklendirmenin doğal malzemelerle yapıldığı anlaşılmıştır.
Kemalpaşa’nın güneyinde bulunan Nif Kalesi 1506 m. yüksekliğindeki Nif Dağı üzerinde yer almaktadır. Topografyayla birlikte yükselen kale, 18 km'ye 10 km'lik bir alan üzerinde yaklaşık 150 dönümlük bir alan kaplamaktadır.
Halkın (Hamalı Kale) ismini verdiği bu yer Evliya Çelebi Seyahatnamesinde kaleye ilişkin olarak, “Kale yalçın bir kaya üzerinde, 5 köşeli, 2 kapılı, 200 adımlık içindeki ve altındaki kubbelerden akan soğuk sular vardır. İçinden elini uzatıp bir iki tas su çıkarmak mümkün değildir. 4.000 kiremitlik sayfiye yeri olarak kullanılan bu kalenin belde insanlarının korunması için yapıldığı ” ifadesini kullanmıştır.
Nif Dağı Yaşayan Parkı - Meriç Yaşayan Parkı
Kentin doğusunda bulunan Nif Dağı’nın eteğinde kır ile kent geçiş noktasında yer alan park, doğal alanın kente nüfuz etmesine olanak sağlamaktadır. Nif Dağı‘na yapılacak yürüyüş ve bisiklet turları için alternatif bir başlangıç noktası olması planlanmaktadır.
Nif dağının kuzeybatı eteklerine komşu olan park, doğal alanların kentle ilişkisini kuvvetlendirecek bir geçiş bölgesi olarak işlev görecektir.